ثبت اختراع و نواوری
ثبت اختراع چیست؟
ثبت اختراع و نواوری حاصل اندیشیدن یک شخص یا اشخاص است که محصولی جدید را با ویژگی های خاص یا شکل دگرگون ارائه می دهند و مشکلی را در یک حرفه و فن حل می نماید.
اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد.ابتکار جدید عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم و آشکار نباشد و از نظر صنعتی، اختراعی کاربردی محسوب می شود که در رشته ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد .منظور از صنعت، معنای گسترده آن است و شامل مواردی نظیر صنایع دستی، کشاورزی، ماهیگیری و خدمات نیز می شود.
مواردی که از حیطه ثبت اختراع خارج است را به اختصار: کشفیات و نظریه ها، روشهای تجاری یا درمانی بیماری، آنچه که قبلا پیش بینی شده باشد و آنچه که خلاف موازین شرعی و عمومی و اخلاقی باشد.
موسسه ثبتی و حقوقی بازرگان افتخار دارد که با محوریت امور ثبتی از جمله ثبت شرکت، خدمات ارزنده ای نیز به جامعه مبتکرین و مخترعین ارائه نموده و نقش خود را در راستای پیشرفت و توسعه میهن عزیزمان ایفا کند.و در سالهای خدمت بالغ بر ۱۰۰۰ ثبت اختراع را در پرونده سبقه و ثبتی خود داشته باشد.
روش های ثبت اختراع و نواوری
روش اعلامی:
ثبت اختراع به نحوه روش اعلامی بر اساس ادعای مخترع صورت می گیرد در این روش ادعای مخترع مقرون به صحت تلقی شده و به شرط عدم سابقه ثبت ادعای مخترع به ثبت می رسد ماده ٣۶ قانون ثبت علایم تجارتی و اختراعات مقرر می دارد که: ورقه (سند) اختراع به هیچ وجه برای قابل استفاده بودن و یا جدید بودن و یا حقیقی بودن اختراع سندیت ندارد.
همچنین ورقه اختراع مزبور به هیچ وجه دلالت بر این نمیکند که تقاضا کننده یا موکل او مخترع واقعی می باشد و یا شرح اختراع یا نقشه های آن صحیح است و اشخاص ذینفع می توانند نسبت به موارد مزبور در محکمه ابتدایی تهران اقامه دعوی کرده و خلاف آنرا ثابت نمایند در پرونده سبقه و ثبتی خود داشته باشد.
با عنایت به ماده فوق الذکر روش ثبت اختراع در ایران روش اعلامی می باشد مخترع مدارک اختراع ادعایی خود را به ثبت ملاصدرا تحویل می نماید و وکلای ثبت ملاصدرا در ارتباط با اداره مالیکت صنعتی با بررسی ادعای مخترع در سوابق ثبتی خود به شرط اینکه اختراع مذکور قبلا بنام دیگری به ثبت نرسیده باشد اقدام به ثبت اختراع خواهد نمود و سند اختراع (ورقه) به نام مخترع را صادر خواهد کرد.
در این حالت اداره مالکیت صنعتی که مسئولیت صدور ورقه (سند) اختراع را به عهده دارد مسئول صحت وسقم اختراع مخترع نمی باشد بلکه مخترع شخصا پاسخگو خواهد بود و اگر شخص یا اشخاصی ادعایی نسبت به اختراع ثبت شده دارند باید درمحاکم ذیصلاح قضایی مستقر در تهران با خوانده قرار دادن مخترع اقامه دعوی نمایند و نتیجه رسیدگی و صدور حکم قطعی بیانگر واقعیت امر خواهد بود.
روش تحقیقی:
بعضی از کشورها با بهره جستن از وسایل و امکانات و آزمایشگاه های مختلف در زمینه های متفاوت نسبت به بررسی ماهوی اختراع مخترع اقدام می نمایند و آزمایشات مدت مدیدی بطول می انجامد تا ادعای مخترع در خصوص اختراعش مورد بررسی قرار گرفته و صحت یا سقم ادعایش مشخص شود.
در این نظام سعی می شود که اختراع قبل از ثبت بطور محرمانه نگهداری و حق تقدمی برای ثبت جهت متقاضی منظور شود و اگر ادعای مخترع مقرون به صحت تشخیص داده شد نسبت به ثبت از تاریخ تقاضا و چنانچه ادعای مخترع صحت نداشته باشد نسبت به رد اختراع اقدام می گردد. در برخی از کشورها از هر دو روش استفاده می گردد مثلا در سوئیس در مورد اختراعاتی که در زمینه ساعت و دارو انجام می گیرد روش تحقیقی ودر سایر زمینه ها با استفاده از روش اعلامی نسبت به ثبت اقدام می شود.
بهره جویی از روش اعلامی و تحقیقی هر کدام مزایا و معایبی دارد که ذکر آن در حوصله این مقال نمی گنجد قدر مسلم قانونگذار هر گشور استفاده از یکی از دو روش فوق را متناسب با مقتضیات ومصلحتهای خاص خود بر می گزیند ومقررات خاص آن را برای همگان لازم الاتباع می شمارد.
مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع و نواوری
شخص حقیقی:
- کپی مدارک شناسایی مالک و مخترع
- کپی شناسنامه و کارت ملی مخترع
- کپی مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه
- پر کردن فرم های مربوطه اختراع)
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- آدرس و کدپستی (مالک و مخترع)
- تأییدیه استعلامی (به درخواست اداره ثبت اختراع)
- در صورت وجود مشابهت دفاعیه انجام شود
شخص حقوقی:
- کپی مدارک شناسایی مالک و مخترع
- کپی شناسنامه و کارت ملی مخترع
- کپی مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه)
- پر کردن فرم های مربوطه اختراع
- آدرس و کدپستی (مالک و مخترع)
- در صورتیکه اختراع شرکتی باشد روزنامه تأسیس و تغییرات مورد نیاز است.
- تأییدیه استعلامی (به درخواست اداره ثبت اختراع)
- نقشه اختراع(در صورتیکه اختراع دستگاه یا کالا باشد)
- در صورت وجود مشابهت دفاعیه انجام شود
همچنین مطابق با ماده ٣٧ قانون ثبت علایم تجارتی و اختراعات در صورتی که:
الف: اختراع، اختراع جدید نباشد.
ب: وقتی که ورقه (سند) اختراع جهت امور نقشه های مالی و اختراعات مخل انتظامات عمومی و فرمولها و ترتیبات دولتی صادر شده باشد.
ج: وقتی که اختراع به طریقه علمی صرف بوده و قابلیت استفاده عملی صنعتی یا فلاحتی (کشاورزی) نداشته باشد.
د: وقتی که پنج سال از صدور ورقه (سند) اختراع گذشته و بموقع استفاده عملی گذاشته نشده باشد هر ذینفعی می تواند به مراجع قضایی ذیصلاح در تهران رجوع و تقاضای صدور حکم دال بر بطلان ورقه اختراع صادر شده از اداره مالکیت صنعتی بنماید با توجه به مراتب مذکور روش ثبت اختراع در ایران بنحو اعلامی بوده و هر گونه ادعایی در محاکم قضایی مطرح و مورد رسیدگی قضایی قرار خواهد گرفت.
مراحل ثبت اختراع چگونه است؟
در حقوق مرتبط با مالکیت صنعتی شرط استفاده از این دسته حقوق منوط به ثبت آن در مرجع متولی ثبت است و درصورتیکه اظهارنامه اختراع به مرجع ثبت تسلیم نشود حقوقی ایجاد نمی شود و ثبت اختراع مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است.
و درصورتیکه مخترع یا مالک اختراع قبل از تسلیم اظهارنامه و ثبت آن به نحوی از انحاء آنرا افشاء نماید اعم از اینکه اختراع مورد نظر را بصورت کتبی درقالب کتاب و مقاله و… منتشر نماید یا از طریق شفاهی، مصاحبه و شرکت درنمایشگاههای داخلی و بین المللی آنرا در معرض دید عمومی قرار دهد به منزله این است که با علم و اطلاع اقدام به افشاء آن در نزد عموم نموده و به نوعی درجهت عمومی سازی و وارد کردن این اختراع به حوزه قلمرو عمومی مالکیت اقدام کرده است.
و درصورتیکه متقاضی در مهلت ارفاقی (مهلت ۶ ماهه پس ازافشا،موضوع بنده ماده۴قانون) نیز مبادرت به تسلیم اظهارنامه اختراع ننماید حق اختراع برای وی از دست رفته محسوب می شود. بدین ترتیب کسانی که خواهان استفاده از نظام انحصارات ثبت اختراعات هستند ابتدا به ساکن باید این حق را به ثبت برسانند.
معمولاً پس از ثبت اختراع است که مخترع (مالکان اختراع) می توانند علیه نقص کننده حق اختراع یا علیه هر شخصی که بدون اجازه او بهره برداریهای مندرج در بند الف ماده ۱۵ قانون ثبت اختراعات مصوب ۱۳۸۶ اعم از ساخت، صادرات و عرضه برای فروش ، فروش و استفاده از فرآورده را انجام می دهند به دادگاه شکایت کنند.
(ارائه خدمات تخصصی درمؤسسه عصر جدید پیشرو)
